Gastroskopi Kimlere Yapılır? Tarihsel Gelişim ve Güncel Uygulama Alanları
Gastroskopi, sindirim sisteminin üst kısmını incelemek amacıyla yapılan endoskopik bir işlemdir. Yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağının iç yüzeyi, ucunda ışıklı kamera bulunan esnek bir tüp aracılığıyla görüntülenir. Bu yöntem, sindirim sistemi hastalıklarının tanı ve tedavisinde önemli bir rol oynar.
—
Tarihsel Arka Plan
Gastroskopinin temelleri, 19. yüzyılın sonlarına dayanır. İlk başarılı uygulamalardan biri, 1868 yılında Adolf Kussmaul tarafından gerçekleştirilmiştir. Ancak, modern gastroskopinin gelişimi, 20. yüzyılın başlarında başlamıştır. 1923 yılında Alman gastroenterolog Rudolf Schindler, rijit gastroskopi yöntemini geliştirerek bu alanda önemli bir adım atmıştır. Daha sonra, fiberoptik teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, esnek gastroskopiler kullanılmaya başlanmış ve işlem daha güvenli ve konforlu hale gelmiştir. [1]
—
Gastroskopi Kimlere Yapılır?
Gastroskopi, belirli semptomlar veya hastalık şüphesi olan bireylere uygulanır. Aşağıdaki durumlarda gastroskopi önerilebilir:
– Mide ağrısı ve yanması: Uzun süreli mide ağrıları veya yanmalar, mide ülseri veya gastrit gibi hastalıkların belirtisi olabilir.
– Yutma güçlüğü: Yutma sırasında zorluk veya ağrı, yemek borusundaki darlık veya tümörlerin göstergesi olabilir.
– Mide bulantısı ve kusma: Açıklanamayan mide bulantıları ve kusmalar, sindirim sistemi hastalıklarının belirtisi olabilir.
– Reflü: Sürekli mide ekşimesi veya asidinin yemek borusuna kaçması, gastroözofageal reflü hastalığının belirtisi olabilir.
– Kanlı kusma veya dışkı: Kusma veya dışkıda kan görülmesi, üst sindirim sisteminde kanama olduğunu gösterebilir.
– Açıklanamayan kilo kaybı: Kilo kaybı, sindirim sistemi kanserlerinin belirtisi olabilir.
– Demir eksikliği anemisi: Demir eksikliği, sindirim sistemi kanamalarının belirtisi olabilir.
– Mide kanseri şüphesi: Ailede mide kanseri öyküsü olan bireylerde, erken tanı amacıyla gastroskopi yapılabilir.
Bu durumlar dışında, 40 yaş üstü bireylerde, özellikle ailesinde mide kanseri öyküsü bulunanlarda, düzenli aralıklarla gastroskopi yapılması önerilebilir. [2]
—
Günümüzde Gastroskopi ve Akademik Tartışmalar
Modern tıpta, gastroskopi sadece tanı amacıyla değil, aynı zamanda tedavi amacıyla da kullanılmaktadır. Örneğin, mide poliplerinin alınması, kanamalı lezyonların tedavisi ve stent yerleştirilmesi gibi işlemler gastroskopi sırasında gerçekleştirilebilir. [3]
Akademik alanda, gastroskopi tekniklerinin geliştirilmesi ve yeni endikasyonların belirlenmesi üzerine çalışmalar devam etmektedir. Özellikle, gastroskopi sırasında elde edilen biyopsi örneklerinin patolojik incelemeleri, hastalıkların kesin tanısının konulmasında önemli bir rol oynamaktadır. [4]
—
Sonuç
Gastroskopi, sindirim sistemi hastalıklarının tanı ve tedavisinde önemli bir yöntemdir. Tarihsel gelişimi ve günümüzdeki uygulamaları, bu yöntemin tıptaki önemini göstermektedir. Belirli semptomlar veya hastalık şüphesi olan bireylerin, bir gastroenteroloji uzmanına danışarak gastroskopi hakkında bilgi alması ve gerekli durumlarda bu işlemi yaptırması önerilir.
—
—
Sources:
[1]: https://guncel.tgv.org.tr/journal/90/pdf/100699.pdf?utm_source=chatgpt.com “Gastroskopinin Tarihi”
[2]: https://mrtomografi.com/gastroskopi?utm_source=chatgpt.com “Gastroskopi – Nedir, Nasıl Yapılır, Öncesi ve Sonrası Hazırlıklar”
[3]: https://mitaterdal.com/gastroskopi-nedir-ve-hangi-amaclarla-yapilir/?utm_source=chatgpt.com “Gastroskopi Nedir ve Hangi Amaçlarla Yapılır? – Op. Dr. Mitat Erdal”
[4]: https://suleymanyedibela.com.tr/bilgibankasi/gastroskopi/?utm_source=chatgpt.com “Gastroskopi – Genel Cerrahi”